Jaar: 2016

Breekbaar, maar niet gebroken

Het verhaal van een Auschwitz-overlevende

Leny Boeken-Vellema

Leny Velleman heeft als broos Joods meisje een onbezorgde jeugd in Amsterdam. Daarin komt verandering als ze een oproep krijgt voor een Duits werkkamp. Het gezin Velleman besluit onder te duiken. Na een aantal schuiladressen met haar ouders en broer samen moet Leny alleen verder.
Ze duikt in totaal 26 maanden onder op zes verschillende adressen totdat ze door een bekende verraden wordt. Vervolgens wordt zij via Westerbork gedeporteerd naar Auschwitz en daarna naar Kratzau in Tsjecho-Slowakije, waar ze in mei 1945 wordt bevrijd door soldaten van het Russische leger.
Terug in Nederland ontdekt ze dat ze als enige van haar familie de oorlog heeft overleefd. Ze probeert haar leven weer op te pakken en er een positieve inhoud aan te geven. Een doos oude foto’s brengt uiteindelijk persoonlijke bezittingen terug. Ze trouwt en krijgt een zoon.
Haar aangrijpende ervaringen tijdens de oorlog hebben diepe wonden geslagen. Echter, de wil om te overleven en haar geloof in het goede van de mens hebben haar gevormd tot een warme en krachtige vrouw, die nog steeds vol in het leven staat. Jacques Grishaver, voorzitter van het
Nederlands Auschwitz Comité heeft het voorwoord geschreven.

Tijdelijk niet leverbaar.

De getto’s van Hitler

Stemmen uit een belegerde samenleving 1939-1944

Gustavo Corni

Veel is bekend over de vernietigingskampen, veel minder is bekend over het leven in de getto’s, de voorportalen van de dood. De Nazi’s richtten in de bezette gebieden in het oosten honderden getto’s in, variërend van het getto van Warschau met een half miljoen inwoners, tot de talloze piepkleine getto’s op het platteland, waarslechts enkele tientallen joden verbleven.

In De getto’s van Hitler schetst Gustavo Corni een beeld van het leven in deze getto’s, dat in het teken stond van honger en ziekte, van razzia’s en dwangarbeid, van overbevolking en terreur. Meestal lieten de Duitsers het bestuur van deze getto’s over aan een Joodse Raad en de ordehandhaving aan een joodse politiemacht. Hoe gingen deze bestuurders om met hun verantwoordelijkheid? Hoe konden ze beslissingen nemen die vaak duizenden van hun medemensen een wisse dood in dreven?

Corni schetst, gebruikmakend van talloze, vaak nog onbekende dagboeken en herinneringen, een uiterst levendig en schrijnend beeld van het dagelijkse leven in de getto’s. Er zijn veel persoonlijke documenten uit de getto’s bewaard gebleven, opvallend vaak geschreven door vrouwen.
Schrijven was in deze omstandigheden vaak een teken van verzet, een ultieme poging
om nog een laatste restant van menselijke waardigheid te behouden in een door en
door ontmenselijkte omgeving.

‘Dagboeken en herinneringen uit de getto’s bleken een uitzonderlijk waardevolle bron van informatie (…). Alleen op die wijze kunnen we de werkelijkheid vatten van de wereld van de getto’s, een wereld die tintelt van het leven en van de tegenstellingen.’Gustavo Corni, hoogleraar aan de Universiteit van Trento.

€ 29.50Boek bestellen

Getuigen van de Holocaust

Unieke box met vier titels

John Blom,
Nooit meer naar huis
121 blz. – gebonden

Dan Kampelmacher,
Gevecht om te overleven
243 blz. – gebonden

Sophie Aalders en Rachel Spijer,
Wie was Jack Spijer?
142 blz. – gebonden

Pieter Kohnstam,
Vlucht naar de vrijheid
240 blz. – gebonden

€ 40.00Boek bestellen

Vlucht naar de vrijheid

Een hachelijk avontuur in bezet Europa

Pieter Kohnstam

Pieter Kohnstam woonde de eerste jaren van zijn leven, tijdens de Tweede Wereldoorlog, met zijn ouders in Amsterdam. Anne Frank, wier dagboek wereldberoemd werd, was zijn buurmeisje, zijn oppas
en speelde met hem. Toen de nazi’s Nederland bezetten en de familie Frank onderdook, besloten de Kohnstams niet gezamenlijk onder te duiken maar te vluchten. De Kohnstams maakten een hachelijke reis door bezet Europa naar Spanje en daarvandaan naar Argentinië. De reis, die een jaar duurde , werd gekenmerkt door gevaren en ontberingen, en ontsnapten ze op wonderlijke wijze aan de dood. Onderweg zijn ze door veel mensen geholpen – winkeliers, spoorwegarbeiders, aristocraten, leden van de ondergrondse, politieambtenaren, christenen en Joden. Zonder die onbaatzuchtige hulp zouden de Kohnstams het niet hebben gered. Vlucht naar de vrijheid vertelt een opmerkelijk verhaal. Een dergelijke vlucht was slechts in een uitzonderlijk gevallen succesvol. De familie
Kohnstam had dit geluk. Het boek is gebaseerd op de herinneringen van Pieters vader en is
een verslag van worstelingen, vastberadenheid en overlevingsdrang tijdens de Holocaust. Het laat zien wat voor goeds er in mensen schuilt en bevestigt dat niet geheel Europa door het kwaad was aangetast.

€ 19.50Boek bestellen

Gevecht om te overleven

Mijn diaspora na de Anschluss

Dan Kampelmacher

Van Wien naar Wiene. De Oostenrijkse gymnasiast E.H. Kampelmacher kijkt met lede ogen toe hoe de Joden van Wenen na
de Anschluss en de Kristalnacht worden gediscrimineerd, gekleineerd en geïnterneerd. ‘De hemel huilt met ons.’
Hij besluit te vluchten naar het tolerante Nederland. Zijn ouders laten hem gaan. Hij komt in Nederland aan als achttienjarige illegale vluchteling. Zijn gedwongen internering in gevangenis Veenhuizen is het dieptepunt tijdens zijn vlucht. Na de interneringen in Hellevoetsluis, het slachthuis in Hoek van Holland en veleomzwervingen duikt Dan onder als boerenknecht, waaronder in het Twentse Wiene. In gevecht om het leven ontrafelt Dan Kampelmacher de mist van zijn verleden. Door zijn gevecht weet hij te ontkomen aan de zee van bloed die de Holocaust heeft aangericht. Na zijn vlucht naar Nederland zal hij zijn ouders niet meer zien. Zijn moeder sterft in 1941 in Engeland tijdens een griepepidemie. Zijn vader wordt in
Auschwitz vergast. ‘De beschrijving van de begintijd als knecht… is een hoofdstuk als uit een roman die voor mij niet onder doet voor de veel geprezen biografische bestsellers als van Amoz Oz of Geert Mak,’ aldus prof. dr. H.W. von der Dunk in het voorwoord.

€ 19.50Boek bestellen

Nooit meer naar huis

Mijn ontsnapping uit de Hollandsche Schouwburg

John Blom

Op twaalfjarige leeftijd wordt John Blom met zijn vader gevangen genomen door de Duitsers. In de Hollandsche Schouwburg wachten zij hun deportatie af. Zijn vader instrueert John te vluchten als de kinderen de weg oversteken naar het kinderdagverblijf tegenover de Hollandsche Schouwburg. Hij knijpt er tussenuit en duikt onder. Hij zal zijn vader, moeder en oudere broer nooit meer terug zien. Nooit meer naar huis is het relaas van een ontheemde jongen die snel volwassen moet worden. John Blom sluit niet af met de bevrijding, want de emotionele schade van de genocide en de moord op zijn voltallige familie laat diepe sporen na in het kwetsbare bestaan van John. Het duurt bijna zijn gehele leven om in het reine te komen met de leegte die massale Jodenmoord heeft aangericht. ‘Ik was me bewust geworden van twee werelden waarin ik leefde: die van thuis vroeger en die van na de oorlog, maar tussen beide werelden wist ik geen verband te leggen. Gevoelsmatig gaapte er een onoverbrugbare kloof tussen.’

€ 12.50Boek bestellen

Wie was Jack Spijer?

Een onbekende gevangene uit Bergen-Belsen

Sophie Aalders en Rachel Spijer

Enkele jaren geleden ontdekte Chelly (Rachel) Spijer een oude doos met een manuscript van haar vader Jack Spijer. Dat manuscript heeft veel losgemaakt. De oorlogswond van haar familie werd weer blootgelegd. De familieband van de Spijers was voorgoed doorgesneden, omdat ze als enigen terugkeerden uit de concentratiekampen. Jack schrijft onverbloemd over zijn kampervaringen. Sjacheraar in kamp Vught, illegale handelaar en klusjesman in Westerbork, arbeider in Amersfoort en lijkendrager in Bergen – Belsen … Liefde van Jack en zijn vrouw Hennie voor hun kinderen was er zeker, maar ze waren, door de gruwelijke ervaringen in de kampen, niet meer in staat het gezin in een innig verband bij elkaar te houden en structuur te geven. Jack was altijd weg alsof hij op de vlucht was, terwijl Chelly, haar moeder en haar zusters fysiek en psychisch uit balans raakten. De familie Spijer zweefde stuurloos door het leven. Wie was Jack Spijer? is het indringende verhaal van een ongeschoolde marktkoopman, die samen met zijn vrouw en de in 1939 geboren dochter Greta, de Holocaust weet te overleven. Na terugkomst dreigen Jack en zijn gezin de oorlog alsnog te verliezen. Is Chelly geboren als compensatie voor de vermoorde familie? Is zij het resultaat van een ontspoord leven? Dit boek legt het verborgen leed van de Holocaust bloot.

€ 12.50Boek bestellen

Onbestelbaar

Herinneringen in briefvorm aan de Jodenvervolging in Rotterdam

Isaac Lipschits

Onbestelbaar. Herinneringen in briefvorm aan de Jodenvervolging in Rotterdamis in januari 2008 gratis verspreid in Rotterdam ter nagedachtenis aan alle Rotterdamse Joodse slachtoffers. Dit initiatief is genomen door Uitgeverij Verbum. Met deze uitgave wil Uitgeverij Verbum inhoud geven aan het blijvend herdenken van de mensonterende en schaamteloze Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog:

Nooit meer Auschwitz

Nooit meer antisemitisme

Nooit meer discriminatie

Isaac Lipschits is in Rotterdam geboren en opgegroeid (Agniesenstraat 59b) tot hij in 1942 moest onderduiken. Zijn vader was marktkoopman. Zijn ouders hebben Ies en zijn jongere broer laten onderduiken en zodoende hebben de beide broers de oorlog kunnen overleven. De rest van de familie is een droeve dood gestorven in Oost-Europa. In zijn boek Onbestelbaar schrijft hij een brief aan zijn moeder, waarin hij vertelt wat er met hem en de rest van de familie gebeurd is. Het resultaat is een indringende aanklacht tegen onrecht, de Jodenvervolging en een roep om respect. Door zijn treffende eenvoud is Onbestelbaar een boek voor iedereen, jong en oud, allochtoon, moslim, Jood of christen, gelovig of niet-gelovig, politiek bewust of niet politiek bewust…

Turbulente tijden

De odyssee van een Joodse vluchteling

Harry Fields

Harry Führer was acht toen hij met zijn ouders en broer in 1933 als Joodse vluchteling uit Keulen in Zaandam toevlucht zocht. Hij studeerde aan ‘t Lyceum in Zaandam en was bevriend met onder andere Albert Heijn en de latere CPNvoorman Marcus Bakker. De familie Führer waande zich veilig in Nederland, maar dat bleek onterecht. De Joodse vluchtelingen in Zaandam moesten zich in 1942 als eersten melden in Westerbork. Na Bergen-Belsen keerde Harry en zijn familie weer terug naar Nederland, maar hij kan zijn onbezorgde jeugd in Zaandam niet meer oppakken. In 1947, na zijn opleiding tot scheikundig ingenieur, emigreerde Harry Führer naar de Verenigde Staten. Hij liet zijn naam veranderen in Harry Fields.

De oorlog en zijn Duitse en Nederlandse wortels blijven altijd een belangrijke rol spelen in het leven van Harry Fields. In zijn zakelijke carriëre moest hij een grote weerstand overwinnen om met Duitsers zaken te doen. Het duurt lang voordat hij een bezoek aan zijn geboorteland kan brengen, dat hem en zijn familie alles heeft afgepakt en na zijn vlucht naar Nederland heeft vervolgd en gedeporteerd.

Hij werd in 1951 Amerikaans staatsburger, waar hij snel carriëre maakte. Hij was directeur van de afdeling smaakstoffen van het bedrijf International Flavors and Fragrances en lid van de Raad van Bestuur. Na zijn pensionering bleef hij actief als fusie- en overnameconsultant voor zijn eigen onderneming Fields Associates Ltd. In 1996 benoemde koningin Beatrix hem tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Hij woont met zijn vrouw Barbara in Westchester County, New York, in de buurt van zijn kinderen en kleinkinderen.

€ 22.50Boek bestellen

Niet klein gekregen

Mijn overwinning op de nazi’s

Rob Cohen

Ga naar de tentoonstelling over Rob Cohen en de Holocaust in het Museum van de Twintigste Eeuw in Hoorn.

Rob Cohen vertelde zijn overlevingsverhaal aan middelbare scholieren van het ROC De Hubertus in Amsterdam. Sinds zijn pensionering wijdt Cohen veel van zijn tijd aan het geven van lezingen aan volwassenen, maar ook aan scholieren. Dagelijks maakt hij thema’s als genocide, een betere samenleving en respect bespreekbaar. Hij heeft een indoctrinatietheorie ontwikkeld en staat uitgebreid stil bij de uitwassen van macht. Voor meer informatie over zijn lezingen, kunt u zijn website bekijken: http://www.robcohen.nl/

‘Merkwaardig, hoe een mens denkt te kunnen overleven door zichzelf te isoleren. Vriendschap is in die situatie een last, het maakt je kwetsbaar. Het lijden van anderen maakt je ook kwetsbaar. Ik liet het niet tot me doordringen. Ik heb me er niets van aangetrokken. Ik ben toen hard geworden, bewust hard.’

Rob Cohen meldde zichzelf aan bij de Hollandsche Schouwburg als zeventienjarige jongen. Hij slaagde erin Vught, Westerbork, Auschwitz-Birkenau, Mittelbau-Dora en andere kampen te overleven. Zijn oorlogservaringen hebben Rob Cohen blijvend veranderd.

‘Ja, ik heb mij inderdaad afzijdig gehouden. Misschien heb ik daarom mijn gevoel van rechtvaardigheid en mijn integriteit kunnen vasthouden.’

Na zijn pensionering heeft Rob Cohen, als een van de jongste overlevende van Birkenau, zijn altijd energieke leven gewijd aan het geven van lezingen. Dagelijks maakt hij thema’s als genocide, een betere samenleving en respect bespreekbaar. Hij heeft een indoctrinatietheorie ontwikkeld en staat uitgebreid stil bij de uitwassen van macht. Rob Cohen spreekt jaarlijks voor ongeveer 3.000 scholieren en volwassenen. Dit boek is een eerbetoon aan zijn tomeloze inzet en bijdrage aan het verwezenlijken van de leus: Nooit meer Auschwitz.

Sophie Aalders heeft Rob Cohen uitgebreid geïnterviewd en zijn uitzonderlijke en schokkende levensverhaal opgetekend. Cock van Horzen, historicus aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam en persoonlijke vriend, schreef een nawoord.

€ 22.50Boek bestellen